Sự Tích Chim Tu Hú

Sự tích chim tu hú



Ngày xưa có hai nhà sư Năng Nhẫn và Bất Nhẫn. Hai người cùng cạo đầu
xuất gia từ ngày còn trẻ và cùng tu ở một chùa hẻo lánh. Sau một thời
gian dài tu luyện thì bỗng một hôm, Năng Nhẫn được đức Phật độ cho
thành chính quả.



Bất Nhẫn thấy mình tu hành không kém gì bạn mà không được hưởng cái may
mắn sớm như bạn thì rất buồn bực. Chàng đến trước toà sen kêu nài với
đức Phật bày tỏ nỗi lòng chân thành tu đạo cùng mọi sự khổ hạnh đã trải
qua của mình. Đức Phật bảo chàng:



- Nhà ngươi chuyên tâm cầu đạo, lại là người trong sạch, thật đáng khen
ngợi. Nhưng tính tình nhà ngươi vẫn như con trâu chưa thuần, chưa thể
đắc đạo được. Vậy hãy cố gắng tỏ rõ lòng nhẫn nhục trong một cuộc khổ
hạnh trường kỳ rồi sẽ theo bạn cũng chưa muộn



Bất nhẫn nghe lời bèn lên núi chọn một gốc cây bắt chước người xưa xếp
bằng tu theo lối trường định. Chàng cương quyết ngồi im lặng như thế
mãi trong ba năm, dù có phải thế nào cũng không chịu dậy.



Và từ hôm đó, Bất Nhẫn như một vật vô tri vô giác. Những con sâu con
kiến bò khắp mình chàng. Những con thú cà vào thân chàng. Những con
chim la ỉa phẹt lên đầu chàng. Chàng đều không hề bận tâm. Chàng chỉ
một mực tâm niệm những nghĩa lý của đạo Phật.



Cứ như thế, trải qua hai mùa hè và sắp sửa qua một mùa hè thứ ba là kết
thúc tu luyện. Tự dưng một hôm có hai vợ chồng con chim chích ở đâu đến
làm tổ ngay trong vành ở đâu đến làm tổ ngay trong vành tai Bất Nhẫn.
Chàng cứ để yên, mặc chúng muốn làm gì thì làm. Chúng đi về tha rác lên
đầu, lên mặt. Rồi chim mái đẻ trứng. Rồi cả một thời kỳ hai vợ chồng
thay phiên nhau ấp. Cho đến lúc những con chim non kêu léo nhéo suốt
ngày. Nhưng Bất Nhẫn không lấy thế làm khó chịu.



Một hôm lúc ấy chỉ còn mười ngày nữa thì Bất Nhẫn hết hạn ngồi dưới gốc
cây. Hôm đó, chim vợ đến lượt đi tìm thức ăn cho con. Suốt cả một buổi
chiều nó vẫn không kiếm được một chút gì. Mãi đến gần tối, lúc lượn qua
một cái hồ, chim vợ mới thấy một con nhện đang giăng tơ trong một đóa
hoa sen. Nhện nhác thấy chim liền ẩn vào giữa những cánh hoa làm chim
mất công tìm mãi. Không ngờ sen vừa tắt ánh mặt trời đã cụp ngay những
cánh của nó lại, nhốt chim vào trong. Chim cố tìm lối chui ra nhưng
những cánh hoa vây bọc dày quá đành chịu nằm lại đó.



Ở nhà, chim chồng hết bay đi kiếm vợ lại trở về. Đàn con đói mồi nháo
nhác suốt đêm. Mãi đến sáng mai, chờ lúc hoa nở chim vợ mới thoát được
bay về tổ. Một cuộc cãi lộn nổ ra bên tai Bất Nhẫn. Ghen vợ, chim chồng
nhiếc vợ hết lời. Nhưng chim vợ hết sức bày tỏ nỗi lòng trinh bạch của
mình. Cuộc đấu khẩu kéo dài suốt cả một buổi sáng và có cơ chưa chấm
dứt. Bất Nhẫn rất khó chịu. Thêm vào đó, đàn con khóc đói chíu chít
điếc cả tai. Nhè một lúc vợ chồng chim tiếp tục cuộc cãi vã, Bất Nhẫn
bỏ tay lên tai giật cái tổ chim vứt mạnh xuống đất và nói:



- Đồ khốn! Chỉ có mỗi chuyện đó chúng mày làm điếc tai ông từ sáng tới giờ.



Thế là công sức tu luyện của Bất Nhẫn sắp hoàn thành thốt nhiên vứt bỏ trong chốc lát.



Nhưng Bất Nhẫn vẫn không nản chí. Trước toà sen, chàng hứa sẽ kiếm cách
tỏ rõ sự hối lỗi của mình. Chàng tìm đến một khúc sông nước chảy xiết
tình nguyện làm người chèo đò đưa khách bộ hành quá giang mà không lấy
tiền. Chàng quyết chở cho đến người thứ một trăm mới chịu nghỉ tay.



Một hôm Bất Nhẫn tỏ ra một người rất nhẫn nại. Tuy bến sông thường vắng
khách, chàng vẫn không chịu bỏ dở công việc. Luôn trong hai năm chàng
trở được chín mươi tám người mà không xảy ra việc gì.



Một hôm vào khoảng giữa thu, nước sông tự nhiên tràn về chảy xiết hơn
mọi ngày. Trời bỗng đổ trận mưa lớn. Giữa lúc đó có một người đàn bà
dắt một em bé đòi qua sông. Bà ta là vợ một viên quan sở tại; chưa bước
xuống thuyền đã doạ Bất Nhẫn:



- Chú nhớ trèo cho vững nghe không. Che mui cho kín. Nếu để chúng ta mà ướt thì liệu chừng kẻo roi quắn đít đó.



Nghe nói thế Bất Nhẫn bừng bừng giận, nhưng chàng nín được và vẫn giữ vẻ mặt tươi cười đáp:



- Bà và cậu đừng sợ gì cả. Tôi xin hết sức.



Rồi chàng vận dụng hết tài nghệ để đưa hai mẹ con nhà nọ qua bên kia sông được vô sự. Lúc sắp lên bờ, người đàn bà bỗng kêu lên:



- Ta quên khuấy đi mất. Có một gói hành lý bỏ quên ở quán bên kia. Vậy nhà ngươi chịu khó chèo sang lấy hộ.



Bất Nhẫn nín lặng cắm cổ chèo qua sông giữa sóng gió. Mãi đến gần tối,
chật vật lắm mới đưa được gói hành lý sang cho người đàn bà. Nhưng khi
soát lại gói hàng, người đàn bà nọ lại kêu lên:



- Thôi rồi! Còn một đôi giày của thằng bé bỏ ở gậm giường. Thế nào ngươi cũng phải gắng lấy cho ta lần nữa.



Người đàn bà nói chưa dứt lời thì Bất Nhẫn đã giơ tay chỉ vào mặt:



- Cút đi đồ chó ghẻ ! Tao có phải sinh ra để hầu hạ mẹ con nhà mày mãi đâu.



Nhưng người đàn bà ấy vốn là đức Phật Quan Âm hiện hình xuống để thử
lòng người tu khổ đó; bấy giờ lại hiện nguyên hình và cất tiếng bảo
chàng:



- Nhà ngươi vẫn chưa thực tâm nhẫn nhục, như thế thì không thể thành chính quả được!



Bất Nhẫn thẹn quá đành cúi đầu nhận lỗi.



Phật bà Quan Âm sau đó bắt Bất Nhẫn hoá thành một giống chim mà người
đời sau quen gọi là chim tu hú. Họ bảo thứ chim đó vào khoảng cuối hè
sang thu hay xuất hiện, đúng lúc xảy ra câu chuyện giữa Bất Nhẫn với
Phật Bà.